Batı Karadeniz Bölgesi İş Gücü Göstergeleri
Batı Karadeniz bölgesindeki sanayi faaliyetleri ağırlıklı olarak madencilik ve demir-çelik endüstrisine dayanmakla birlikte, günümüzde farklı sektör ve alanlarda da bölgede önemli yatırım ve girişimler hayata geçirilmeye başlanmıştır.
Batı Karadeniz Bölgesinde genç işsizlik oranı oldukça yüksektir ve bölge işsizlerinin yaklaşık yüzde 30’a yakınını gençler oluşturmaktadır. İşsizlik oranı 2022 yılında genç nüfusta 15-19 yaş grubunda yüzde 24,4; 20-24 yaş grubunda ise yüzde 30,8’dir. 25-35 yaş grubunda yüzde 13,7; 35-54 yaş grubunda yüzde 9,1; 55 yaş ve üzeri grupta yüzde 3 oranıyla genç gruba göre daha düşük gerçekleşmiştir.
Batı Karadeniz Bölgesinde 15-24 yaş grubu işsizlik oranıyla özel bir müdahale alanı olarak göze çarpmaktadır. Bu yaş grubunda bölgedeki işsizlik oranı 26 Düzey 2 Bölgesi arasında en yüksek orana sahiptir. Aynı yaş grubundaki kadın işsizlik oranı ise Türkiye’deki en yüksek ikinci orandır.
2008-2022 dönemlerinde Batı Karadeniz Bölgesi’ne ait net göç hızına ilişkin değerler incelendiğinde genel olarak göç veren bir bölge görünümünde olduğu da görülmektedir. Bu durum istihdama katkı sağlayabilecek beşeri sermayeyi güçlendirme çalışmaları ile girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Mesleki EğitimdeYeni Fırsatlar
Filyos Vadisi Projesi bünyesinde endüstri bölgesi (344 hektar Filyos Endüstri Bölgesi, 253 hektar TPAO Endüstri Bölgesi), serbest bölge (1.044 hektar), serbest bölge genişleme alanı (620 hektar) ve uluslararası nitelikte liman (25 milyon ton/yıl kapasiteli) barındıran bölgenin en önemli projelerinden biridir. Projenin yapılacağı bölge deniz yolu, demir yolu, kara yolu ve hava yolunun yer aldığı çok modlu ulaşım imkânlarına sahiptir. Bölgede Sakarya gaz sahasında bulunan hidrokarbon rezervleri Filyos’tan karaya çıkarılacak ve burada işlenerek boru hattıyla ulusal ağa bağlanacaktır.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile Türkiye Petrolleri Offshore Technology Center (TP-OTC) arasında petrol ve doğal gaz sektörü için yerli ve millî insan kaynağı yetiştirmek amacıyla iş birliği protokolü imzalanmıştır. Bu protokol kapsamında 2022 yılında Zonguldak Bülent Ecevit üniversitesinde "Açık Deniz Sondaj Teknolojisi" ve "Açık Deniz Tabanı Uygulamaları Teknolojisi" bölümleri açılmış ve kontenjanları dolmuştur. Bilimsel temellere dayalı teknik personel ihtiyacının karşılanmasında ve sondajcılık sektörünün problemlerine çözüm geliştirilmesinde önemli rol üstlenecek bu programlardan mezun olan öğrenciler Karadeniz açıklarında Filyos Bölgesinde bulunan doğal gazın üretimi, karaya iletimi ve dağıtımı alanlarında görev alabilecektir.
Projenin hayata geçmesiyle önemli derecede nitelikli iş gücüne ihtiyaç duyulacaktır. Dolayısıyla proje kapsamında ihtiyaç duyulması olası iş olanaklarının araştırılması ve ihtiyaç duyulacak insan kaynağının eğitilmesi bölgenin de bu gelişmelere ayak uydurarak en üst düzeyde yarar sağlayacak aksiyonları alması ve bunları hızla hayata geçirmesi açısından önemlidir.
SiberVatan Programı
Ülkemizde son yıllarda dijital teknolojiler alanında beşeri sermayenin güçlendirilmesine yönelik çalışmalarla yeni yetenekler ve girişimler ortaya çıkmaya başlamıştır. Temeli nitelikli insan kaynağına dayalı bu alanda özelleştirilmiş eğitim faaliyetleri büyük bir etki yaratmakta ve özellikle gençlerin bu alanlara yönlenmesine aracılık etmektedir. Batı Karadeniz Bölgesi'nde Siber Vatan Programı kapsamında siber güvenlik odaklı kapasite geliştirme çalışmaları son yıllarda meyvelerini vermeye başlamış ve ulusal düzeye de taşınmıştır. Siber Vatan Programı’nın ulusal düzeyde koordinasyonunu Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı yürütmektedir.
Önemli ulusal ve uluslararası başarılar elde edilen Siber Vatan programında lise öğrencilerine yazılım eğitimleri, üniversite öğrencilerine ise siber güvenlik eğitimleri verilerek siber güvenlik alt temalarında uzmanlaşma sağlanmaktadır.
2023 yılı içinde tamamlanan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi ve Bartın Üniversitesi kampüslerindeki Siber Vatan Yetkinlik Merkezlerine ek olarak 2024-2026 döneminde Karabük Üniversitesinde tamamlanacak Siber Vatan Yetkinlik Merkezi ile faaliyetler için kurumsal yapı tamamlanmış olacaktır. Yetkinlik Merkezlerinde siber güvenlik, yazılım, grafik tasarım, nesnelerin interneti robotik sistemler ve blok zincir gibi alanlarda uzmanlık kazanan öğrencilerin kendi işini kurmasına yönelik teknoloji girişimciliği çalışmalarına ağırlık verilmesi planlanmaktadır. Yeni dönem çalışmaları ile bölgede teknoloji tabanlı girişimlerin ve işletmelerin arttırılması, bu alanda girişimcilik ekosisteminin desteklenmesi ve sistemin Türkiye’ye yaygınlaştırılmasına öncülük edilmesi planlanmaktadır.
Yeni dönem Ajans çalışmaları kapsamında ayrıca grafik tasarım, veri işleme, veri analizi, nesnelerin interneti, yapay zeka, blok zincir, siber güvenlik, kuantum, robotik gibi alanlarda dijital becerilere ilişkin eğitim programlarının düzenlenmesi, istihdam artışının sürdürülebilirliğini sağlayacak ulusal işbirliklerinin oluşturulması ve geleceğin teknolojileri için insan kaynağının geliştirilmesi hedeflemektedir.
Dijital teknolojiler alanında uygulanacak programlarla girişimciler için kısa dönemli eğitimlerin, öğrenciler için ise uzun dönemli eğitimlerin düzenlenmesi planlanmaktadır. Ayrıca öğrencilerin staj programları ile çalışma hayatına hazırlanması ve yetkinliklerinin artırılması hedeflenmektedir.
