Coğrafi İşaret tescili hususunda farkındalık oluşturma, Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre coğrafi işaret ve geleneksel ürün adı tescil başvurusunda bulunmak isteyenlere yol göstermek, süreçler hakkında tecrübe paylaşımı yapmak ve tescilli ürünlerin ticarileşmesi ile ilgili fikir alışverişi yapmak amacıyla 14 Temmuz 2021 tarihinde Coğrafi İşaretler Toplantısı gerçekleştirildi. Ajansımız ve Türk Patent ve Marka Kurumu (Türk Patent) ortak etkinliği olarak düzenlenen çevrim içi toplantıda bölge illerimiz olan Zonguldak, Karabük ve Bartın’ı temsil eden başta Coğrafi İşaretli Ürünler konusunda başvuru yapmış ve tescilli ürünlerin denetim faaliyetlerini gerçekleştirilen kurumlar olmak üzere pek çok kurum, kuruluş ve özel sektör temsilcisi katılım sağladı.
Türk Patent adına açılış konuşmasını yapan Türk Patent ve Marka Kurumu Coğrafi İşaretler Dairesi Başkanı Hakan KIZILTEPE şunları söyledi: “Türk Patent ve Marka Kurumu adına toplantıda yer almaktan ve sizlerle birlikte olmaktan ötürü çok mutluyum. Coğrafi işaretler çerçevesinde Türk Patent ve Marka Kurumu ve Coğrafi İşaretler Dairesi olarak coğrafi işaretler konusunda ülkemizin atadan miras kalan ve gelecek nesillere emanet olarak korumakla mükellef olduğumuz bu değerleri yörelerimizin kıymetli ürünlerini, tarım ürünlerini, el sanatlarını, madenlerini tescil etmekle ve denetlemelerini kontrol etmekle sorumlu bir kurumuz. Coğrafi işaretler hepinizin malumu olduğu üzere ülkemizde çok daha fazla bilinen ve önem atfedilen, hak ettiği değere he geçen gün biraz daha yaklaşan durumda. Bu, elbette coğrafi işaret kavramının bilinirliğinin artmasının yanında ticari olarak bir takım faydalarının ortaya çıkması ve özellikle üreticiler ve onun yanında da tüketiciler nezdinde daha fazla fark edilmesiyle ortaya çıkmaktadır. Kurum olarak her geçen gün coğrafi işaretli ürünlere ilişkin ticari faaliyetlerin arttığını gözlemlemekteyiz. Bilhassa son yıllarda özellikle önemli bir saha olan e-ticarette coğrafi işaretli ürünlerin yerini alması, bu ürünlere özel elektronik ticaret platformlarının oluşturulması coğrafi işaretli ürünlerin ticarileştirilmesi noktasında çok önemli bir gelişmeye işaret etmektedir. Kurum olarak, belli bir yörede toprağından ikliminden, yöredeki insanının farklı üretim tarzından benzerlerinden farklılaşmış olan coğrafi işaretli ürünlerin hem kaliteli üretiminin devam etmesi hem de tescille denetlenebilir hâle gelmesi ile özellikle perakende sektöründe bu ürünlere ayrıcalık sağlanmasını, coğrafi işaretli ürünün önem kazanmasını, ilgili üreticinin korunmasını ve tabiki tüketicinin de aldatılmasının önüne geçilmesi konusunda çalışmalar yapmaktayız. Ben bu çalışmayı yürüten Batı Karadeniz Kalkınma Ajansımıza, katılım sağlayan belediyelerimize, ticaret ve sanayi odamıza ve tüm katılımcılara teşekkürlerimi arz ediyorum.”
Daha sonra söz alan BAKKA Genel Sekreteri Dr. Lutfi ALTUNSU, şunları söyledi: “Kamu kurumlarımızın, yerel yönetimlerimizin, sivil toplum kuruluşlarımızın değerli yöneticileri ve temsilcileri. Türk Patent ve Marka Kurumu ile işbirliği içinde düzenlediğimiz bu toplantıya kurumu temsilen katılan, Coğrafi İşaretler Daire Başkanı Sayın Hakan Kızıltepe Bey ve Uzman Sayın Ceren Turgut Karakaya Hanımefendi, sizlere hoş geldiniz diyor, şahsım ve ajansımız adına hepinizi saygı ile selamlıyorum. Bölge paydaşlarının değerli katkıları ile hazırladığımız bölge planları, strateji belgeleri ve sonuç odaklı programlarla faaliyetlerini sürdüren bir kurum olarak üreticinin haklarını korumak, tüketiciye güven vermek ve ürünlerimizin katma değerini artırmak ve böylelikle bölge kalkınmasına katkıda bulunmak için markalaşma çalışmalarını oldukça önemsiyoruz. Nitekim, ajansımızca hazırlanan 2014-2023 Batı Karadeniz Bölge Planında, “Mevcut Sınai Faaliyetlerin Rekabet Güçlerinin Arttırılması” ve “Tanıtım ve Markalaşma Becerilerinin Sağlanması” öncelikleri ve “Kümelenme, Endüstriyel Simbiyoz ve Markalaşma Çalışmalarının Başlatılması tedbiri yer almaktadır. Bölgenin tanıtım ve pazarlama imkânlarının bir bütün halinde ele alınarak geliştirilmesi gerekmektedir. Bu anlamda bölge potansiyelinin ortaya çıkarılması, rekabet sürecinde tanıtım avantajlarından faydalanılabilmesi ve marka değerinin ortaya çıkarılabilmesi için markalaşma konusuna önem vermekte ve bu yönde çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Bu alanda ulusal düzeyde kuşkusuz en etkin ve yetkin kurum olan Türk Patent ve Marka Kurum ile imzalanan protokoller çerçevesinde Ajans Yatırım Destek Ofislerimiz bünyesinde “Türk Patent Bilgi ve Dokümantasyon Birimleri” kurulmuştur ve toplamda 7 personelimiz görevlendirilmiştir. Bu birimlerimiz, illerimizde faaliyet gösteren sanayici ve araştırma, geliştirme çalışmaları yapan kişi, kurum ve kuruluşların sınai mülkiyet hakları konusunda bilgilendirilmesi, yönlendirilmesi, sınai mülkiyet haklarına ilişkin her türlü bilgi ve doküman gereksinimlerinin karşılanması, ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat ve yayınlara ulaşmalarının sağlanması, patent veri tabanlarında araştırma yapılması için uygun ortamın tesis edilmesi gibi görevleri Bartın Yatırım Destek Ofisi bünyesinde 2014 yılından, Zonguldak ve Karabük’te ise 2020 yılından itibaren devam ettirmektedir. Bu birimlerimiz, illerimizde 2020 yılı itibari ile yapılmış olan 36 patent, 20 faydalı model, 95 endüstriyel tasarım ve 511 marka başvuru sayılarını artırmaya da gayret etmektedir.
Diğer yandan, bugünkü toplantımıza vesile olan coğrafi işaret konusunda,
- sahteciliği önleyerek, yöresel ürünleri koruyarak, hak ettiği değerde satılmasını sağlayarak,
-üreticilerin tamamının haklarına sahip çıkarak,
- kalite garantisi ile tüketiciye güven vererek,
- Ulusal ve uluslararası pazarda rekabet avantajı sağlayarak
başta kırsal kalkınma olmak üzere bölge kalkınmasına sağlayacağı katkıyı gözeterek özel önem veriyoruz.
Gerçekleştirilen bilgilendirme toplantıları, sınai Mülki Haklara dair eğitimler, paydaş ziyaretleri, ulusal ve uluslararası tanıtım faaliyetleri ile, 2017 yılı itibari ile Bartın’da 1 adet olan coğrafi işaretli ürüne 19 yeni potansiyel ürün tespit edilerek başvurularda artış gerçekleşmiştir.
Coğrafi işaret başvurusu yapma kararı alan Bartın Belediyesi ve Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Teknik destek Programımıza yönlendirilmiş ve aldıkları eğitim ve danışmanlık hizmetleri sonrasında Bartın Belediyesi tarafından Bartın Beyaz Baklavası, Bartın Kabak Burması, Bartın Pirinçli Dolması, Bartın İncir Doldurması Tatlısı için; Bartın TSO tarafından Kurucaşile Taş Sacı için coğrafi işaret başvuruları gerçekleştirilmiştir.
2019 Yılında Ajansımızca “Bartın İlinde Üretilen Balın Kalite ve Standardizasyonu Ön Fizibilite Raporu” çalışması gerçekleştirilmiş, rapor coğrafi işaret başvurusu için altlık teşkil etmiş, Bartın Valiliği Koordinasyonunda Ajansımız, Bartın Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Bartın Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, Bartın Ticaret ve Sanayi Odası ve Bartın Arıcılar Birliğinin eş güdümlü çalışmaları neticesinde “Bartın kestane Balı” için coğrafi işaret başvurusu yapılmıştır.
Amasra Salatası’nın coğrafi işaret başvurusu için ilgili kurumlarla görüşmeler devam etmekte olup, Bartın İşi Tel Sarmaya coğrafi işaret başvurusu için Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’nce; Bartın çöven ekmeği, Bartın fesleğenli gözlemesi, Bartın yumurtalı ısput yemeği, Bartın ramazan simidi, Bartın su böreği, Bartın şapşap köftesi için Bartın Belediyesi’nce gerekli başvurular yapılmıştır.
2015 Yılı öncesinde Bartın’da yalnızca 1 adet coğrafi işaretli ürün tescili varken 2021 yılı itibari ile 8 adet coğrafi işaret tescili, 6 adet tescil başvurusu ve 1 adet başvuru hazırlığı bulunmaktadır. Yeni kurulan Zonguldak ve Karabük Türk Patent ve Marka Kurumu Bilgi ve Doküman Birimleri de ilk icraat olarak sahaya inerek Coğrafi işaret başvurusu yapılabilecek potansiyel ürünlerin tespitine yönelik çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Bu kapsamda Birimlerimizce ilgili paydaşlar nezdindeki görüşmeler neticesinde Zonguldak’ta mevcut 4 coğrafi işaretli ürüne ek 8 ve Karabük’te mevcut 5 ürüne ek olarak 9 adet olmak üzere toplamda 17 adet yeni potansiyel ürün tespit edilmiştir.
BAKKA olarak başvuru sahibi değerli paydaşlarımız ile yapılan bu çalışmalar neticesinde alınan işaretlerin, ürünlerimizin ticarileşmesi için yapılması gerekli ardıl çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.
Bu toplantıda ve yapacağımız diğer çalışmalarla, Türk Patent ve Marka Kurumu, bizlere bu yönde atılması gereken adımlar ve iyi uygulama örnekleri ile yol gösterecek ve yapacağımız çalışmalara ışık tutacaklardır. Ben sözlerime son verirken, Türk Patent Kurumumuz başta olmak üzere toplantıyı düzenleyenlere, siz değerli katılımcılara teşekkür ediyor, toplantının ürünlerimizin Avrupa Coğrafi İşareti ile taçlandırılması, bölgemizde coğrafi işaret, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, marka tescillerinin artması gibi hayırlara vesile olmasını diliyorum.
15 Temmuz vesilesi ile tüm şehitlerimize rahmet diliyor, gazilerimizi saygı ile anıyor ve yaklaşan kurban bayramınızı canı gönülden tebrik ediyorum.”
Bartın Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Osman Bahadır KALECİK’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantı kapsamında, Kurucaşile Taş Sacı için Bartın TSO, Bartın Tatlı Böreği, Bartın Ağda Tatlısı, Bartın Kabak Burması Tatlısı, Bartın İncir Dondurması, Bartın Beyaz Baklavası ve Bartın Pirinçli Mantısı için Bartın Belediyesi, Devrek Bastonu için Devrek TSO, Safranbolu Kıtırı ve başvuru aşamasında olan Maniye Domatesi için Safranbolu Belediyesi yetkilileri sunumlarını yaparak tecrübe paylaşımında bulundular. Toplantı katılımcı kurum temsilcilerinin dilek ve temennileri ile sona erdi.
